بهترین دارو برای خارش بدن چیزی فراتر از یک کرم یا قرص ساده است، زیرا خارش میتواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ از خشکی پوست گرفته تا آلرژیهای شدید. انتخاب درمان مناسب بستگی به علت آن دارد و استفاده از داروی اشتباه ممکن است مشکل را تشدید کند. در این مقاله از مجله زیبایی دلوا شاین راهکارهای مؤثر و داروهای مناسب برای تسکین خارش را بررسی میکنیم. اگر به دنبال درمانی فوری و مؤثر هستید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید. پوست سالم و بدون خارش، حق شماست!
علت خارش بدن چیست؟
خارش بدن یکی از مشکلات شایعی است که دلایل متعددی دارد و میتواند ناشی از عوامل داخلی (مشکلات سلامتی) یا خارجی (محیطی) باشد.
1.عوامل داخلی (مشکلات پزشکی و بیماریها):
- خشکی پوست (Xerosis):
- کمبود رطوبت در پوست، بهویژه در هوای سرد یا بعد از استحمام با آب داغ، میتواند باعث خارش شود.
- بیماریهای پوستی:
- اگزما (درماتیت آتوپیک): التهاب مزمن پوست که با خارش شدید و خشکی همراه است.
- پسوریازیس: بیماری خودایمنی که باعث ایجاد لکههای قرمز و پوستهپوسته روی پوست میشود.
- کهیر (Urticaria): واکنش آلرژیک که باعث ایجاد لکههای قرمز و خارشدار میشود.
- عفونتهای قارچی و باکتریایی:
- عفونتهایی مانند پای ورزشکار (قارچ پوستی)، کاندیدیازیس (عفونت قارچی پوست) و زردزخم میتوانند خارش ایجاد کنند.
- بیماریهای سیستمیک:
- مشکلات کبدی و کلیوی: نارساییهای کلیوی یا کبدی ممکن است باعث خارش شدید شوند.
- دیابت: افزایش قند خون میتواند منجر به خشکی و خارش پوست شود.
- کمبود ویتامینها: کمبود ویتامینهای A، B12 و D میتواند به مشکلات پوستی و خارش منجر شود.
2.عوامل خارجی (حساسیتها و محرکهای محیطی):
- آلرژیها:
- برخی غذاها مانند آجیل، شکلات و غذاهای دریایی میتوانند واکنشهای آلرژیک و خارش ایجاد کنند.
حساسیت به نیش حشرات مانند پشه و کنه نیز شایع است. - مواد شیمیایی و تحریککنندهها:
- استفاده از صابونهای قوی، مواد شوینده و عطرهای حاوی الکل میتواند پوست را تحریک کند.
برخی پارچهها (مانند پشم و نایلون) ممکن است باعث حساسیت شوند. - عوامل محیطی:
- گرما و تعریق بیشازحد باعث تحریک پوست و ایجاد خارش میشود.
- خشکی هوا، مخصوصاً در زمستان، میتواند باعث خارش بدن شود.
روشهای درمان خارش بدن
روش درمان | توضیحات |
---|---|
مرطوبکنندههای پوست | استفاده از کرمها و لوسیونهای مرطوبکننده برای جلوگیری از خشکی پوست. |
آبرسانی و تغذیه مناسب | نوشیدن آب کافی و مصرف غذاهای سرشار از ویتامین A، E و امگا-۳. |
داروهای موضعی | کرمهای حاوی کالامین، هیدروکورتیزون یا آنتیهیستامین برای کاهش التهاب. |
داروهای خوراکی | آنتیهیستامینها (لوراتادین، ستیریزین) برای کاهش واکنشهای آلرژیک. |
پرهیز از محرکها | دوری از صابونهای قوی، مواد شیمیایی، لباسهای نایلونی و پشمی. |
کمپرس سرد | استفاده از حوله سرد روی محل خارش برای کاهش التهاب و آرامش پوست. |
حمام با جو دوسر | اضافه کردن جو دوسر به آب حمام برای تسکین پوست تحریکشده. |
استفاده از آلوئهورا | ژل آلوئهورا خاصیت ضدالتهابی و خنککننده دارد. |
بهترین داروهای موضعی برای خارش پوست
اگر خارش پوست ناشی از آلرژی، خشکی یا تحریک باشد، داروهای موضعی میتوانند کمککننده باشند. در ادامه برخی از بهترین گزینههای موجود آورده شده است:
1.کرمها و پمادهای ضد خارش:
- هیدروکورتیزون ۱٪:
- یک استروئید موضعی که برای کاهش التهاب و خارش ناشی از اگزما، نیش حشرات و آلرژیها استفاده میشود.
- برای مصرف طولانیمدت توصیه نمیشود.
- کالامین لوسیون: حاوی زینک اکساید که به تسکین خارش ناشی از آبله مرغان، نیش حشرات و آفتابسوختگی کمک میکند.
- کرمهای آنتیهیستامین (دیفنهیدرامین): برای کاهش خارش ناشی از آلرژیها و واکنشهای پوستی.
2.لوسیونها و ژلهای تسکیندهنده:
- ژل آلوئهورا: خاصیت خنککنندگی دارد و التهاب پوست را کاهش میدهد.
- لوسیون اوسرین یا وازلین: برای حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی و خارش.
- کرمهای حاوی منتول و کافور: حس خنکی ایجاد میکنند و به تسکین موقت خارش کمک میکنند.
قرص و داروهای خوراکی برای درمان خارش بدن
در برخی موارد، خارش بدن شدید یا گسترده است و نیاز به درمان خوراکی دارد. پزشکان بسته به علت خارش، داروهای مختلفی را تجویز میکنند. در ادامه، بهترین قرصها و داروهای خوراکی برای درمان خارش بدن را بررسی میکنیم:
1.آنتیهیستامینها (ضد آلرژیها):
این داروها با مسدود کردن هیستامین (مادهای که در واکنشهای آلرژیک تولید میشود) به کاهش خارش کمک میکنند.
- لوراتادین (Loratadine) – کلاریتین:
برای خارش ناشی از آلرژیهای پوستی، کهیر و حساسیتهای فصلی مناسب است.
خاصیت خوابآوری ندارد و برای مصرف روزانه گزینه مناسبی است. - ستیریزین (Cetirizine) زایرتک:
اثری مشابه لوراتادین دارد ولی در برخی افراد ممکن است کمی خوابآور باشد.
در درمان خارش ناشی از اگزما و کهیر مؤثر است. - دیفنهیدرامین (Diphenhydramine) بنادریل:
خاصیت خوابآوری دارد و معمولاً برای خارشهای شبانه توصیه میشود.
برای کهیر، واکنشهای آلرژیک شدید و نیش حشرات کاربرد دارد. - فکسوفنادین (Fexofenadine) تلفست
آنتیهیستامینی غیر خوابآور که برای کهیر مزمن و آلرژیهای پوستی تجویز میشود.
2.داروهای ضد التهاب و کورتیکواستروئیدها:
این داروها برای کاهش التهاب شدید و خارش ناشی از بیماریهای پوستی تجویز میشوند.
- پردنیزولون (Prednisolone):
یک داروی کورتیکواستروئیدی خوراکی که برای کاهش التهاب و کنترل خارشهای شدید تجویز میشود.
فقط تحت نظر پزشک مصرف شود، زیرا مصرف طولانیمدت آن عوارض جانبی دارد. - بتامتازون (Betamethasone):
از استروئیدهای قوی است و برای موارد حاد اگزما، درماتیت شدید و کهیر تجویز میشود.
3.داروهای تنظیمکننده سیستم عصبی (برای خارشهای عصبی):
گاهی اوقات خارش ناشی از مشکلات عصبی است و باید با داروهای مخصوص درمان شود.
- گاباپنتین (Gabapentin):
برای خارشهای عصبی ناشی از مشکلاتی مانند نارسایی کلیوی یا دیابت کاربرد دارد. - دوکسهپین (Doxepin):
یک داروی ضدافسردگی که در دوز پایین میتواند خارش ناشی از آلرژیهای شدید را کاهش دهد.
4.داروهای دیگر برای درمان خارشهای خاص:
- کلشیسین (Colchicine):
برای کاهش خارش ناشی از بیماریهای التهابی مانند پورفیری و نقرس تجویز میشود. - ریفامپین (Rifampin):
در موارد خاص مانند خارش ناشی از مشکلات کبدی (کلستاز) استفاده میشود.
نکته: تمام این داروها باید طبق تجویز پزشک مصرف شوند، زیرا برخی از آنها عوارض جانبی دارند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در بسیاری از موارد، خارش بدن با درمانهای خانگی یا داروهای بدون نسخه کنترل میشود. اما در برخی شرایط، مراجعه به پزشک ضروری است:
1.خارش طولانیمدت و مداوم:
- اگر خارش بیشتر از دو هفته ادامه داشته باشد و هیچ بهبودی مشاهده نشود، باید علت آن بررسی شود.
2. خارش شدید و غیرقابلکنترل:
- اگر شدت خارش به حدی باشد که باعث بیخوابی یا اختلال در فعالیتهای روزانه شود.
3.خارش همراه با علائم جدیتر:
- بثورات پوستی غیرمعمول (تاول، زخمهای باز، قرمزی شدید)
- تورم یا کهیر گسترده
- تب یا لرز (نشانه احتمالی عفونت)
- زردی پوست و چشمها (میتواند به مشکلات کبدی مربوط باشد)
- کاهش وزن ناگهانی و غیرمنتظره (ممکن است نشانه بیماریهای داخلی باشد)
4.خارش در اثر بیماریهای زمینهای:
- اگر مبتلا به دیابت، بیماری کبدی، مشکلات کلیوی، اختلالات تیروئید یا سایر بیماریهای مزمن هستید و دچار خارش شدید شدهاید، باید تحت نظر پزشک باشید.
5.عدم تأثیر داروهای بدون نسخه:
- اگر کرمها، آنتیهیستامینها و روشهای خانگی تأثیری نداشته باشند، ممکن است نیاز به درمانهای قویتر مانند داروهای خوراکی یا آزمایشهای تشخیصی داشته باشید.
نتیجه گیری
خارش بدن میتواند دلایل مختلفی مانند آلرژی، خشکی پوست، بیماریهای پوستی یا مشکلات داخلی داشته باشد. برای درمان، میتوان از مرطوبکنندهها، داروهای موضعی مانند کرم هیدروکورتیزون و لوسیون کالامین یا قرصهای آنتیهیستامین استفاده کرد. بهترین دارو برای خارش بدن بسته به علت آن متفاوت است و در موارد شدید ممکن است نیاز به داروهای تجویزی مانند پردنیزولون باشد. اگر خارش طولانیمدت، شدید یا همراه با علائم غیرعادی باشد، مراجعه به پزشک ضروری است. رعایت نکات پیشگیرانه مانند دوری از مواد تحریککننده و حفظ رطوبت پوست نیز به کاهش خارش کمک میکند.
سوالات متداول
بهترین دارو برای خارش بدن چیست؟
بسته به علت خارش، آنتیهیستامینها، کرمهای هیدروکورتیزون و لوسیون کالامین گزینههای مناسبی هستند.
برای خارش بدن قرص بهتر است یا کرم؟
اگر خارش موضعی باشد، کرمهای ضدالتهاب مفیدترند، اما در موارد شدید یا آلرژیک، قرصهای آنتیهیستامین توصیه میشوند.
آیا داروهای طبیعی برای خارش بدن مؤثر هستند؟
بله، ژل آلوئهورا، روغن نارگیل و حمام جو دوسر میتوانند به کاهش خارش کمک کنند.