باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب که پوست شما را در خطر می‌اندازند!

بسیاری از ما در استفاده از ضد آفتاب دچار اشتباهاتی هستیم که گاهی از روی ناآگاهی و گاهی بر پایه شنیده‌های نادرست شکل گرفته‌اند. باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب ممکن است سلامت پوست را به خطر بیندازند و از تأثیر واقعی این محصول مراقبتی بکاهند. بعضی‌ها تصور می‌کنند ضد آفتاب فقط برای تابستان است، یا اگر داخل خانه باشیم نیازی به آن نداریم! درحالی‌که اشعه‌های مضر خورشید در تمام فصول و حتی در فضای بسته هم فعال‌اند. شناخت این باورهای نادرست و جایگزینی آن‌ها با اطلاعات علمی، نقش مهمی در حفظ جوانی و شادابی پوست دارد. اگر به دنبال راهنمایی درست برای استفاده بهینه از ضد آفتاب هستید، این مطلب دلوا شاین را از دست ندهید.

آیا ضد آفتاب فقط برای روزهای آفتابی است؟

یکی از باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب این است که تنها در روزهای آفتابی و گرم نیاز به استفاده از آن داریم. در واقع، اشعه‌های مضر فرابنفش (UV) خورشید در تمام فصول سال و حتی در روزهای ابری نیز وجود دارند و می‌توانند به پوست آسیب برسانند. این اشتباه در استفاده از ضد آفتاب می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی پوستی در طولانی مدت شود. برف، آب و حتی شن و ماسه می‌توانند اشعه‌های UV را منعکس کرده و شدت آن‌ها را افزایش دهند، بنابراین محافظت از پوست در هر شرایط آب و هوایی و محیطی ضروری است. نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب شامل استفاده روزانه و مداوم، فارغ از شرایط آب و هوایی است.

حتی در روزهای ابری، تا 80 درصد از اشعه‌های UV می‌توانند از ابرها عبور کرده و به پوست شما برسند. این بدان معناست که عدم استفاده از ضد آفتاب، حتی زمانی که آفتاب مستقیم نیست، یک اشتباه در استفاده از ضد آفتاب محسوب می‌شود و پوست شما را در معرض خطر قرار می‌دهد. برای جلوگیری از این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب، باید بدانیم که حفاظت از پوست در برابر اشعه‌های UV یک ضرورت همیشگی است. بهترین راه برای محافظت، استفاده از ضد آفتاب با طیف وسیع (محافظت در برابر UVA و UVB) به صورت روزانه است.

ضد آفتاب برای پوست چرب ضرر دارد؟

این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب که برای پوست چرب مضر است، کاملاً غلط است. بسیاری از افراد با پوست چرب نگران هستند که استفاده از ضد آفتاب باعث تشدید چربی پوست، ایجاد جوش یا مسدود شدن منافذ شود. در گذشته، برخی از فرمولاسیون‌های ضد آفتاب ممکن بود سنگین و چرب باشند، اما امروزه ضد آفتاب‌های مخصوص پوست چرب با فرمولاسیون‌های سبک، فاقد چربی (Oil-Free) و غیر کومدوژنیک (Non-Comedogenic) در بازار موجود هستند. انتخاب اشتباه ضد آفتاب می‌تواند یک اشتباه در استفاده از ضد آفتاب باشد.

برای افراد با پوست چرب، نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب شامل انتخاب محصولاتی با بافت ژلی، فلوئیدی یا لوسیونی سبک است که به سرعت جذب می‌شوند و احساس سنگینی یا چربی روی پوست ایجاد نمی‌کنند. این محصولات معمولاً حاوی ترکیباتی هستند که به کنترل چربی پوست کمک می‌کنند و منافذ را مسدود نمی‌کنند. بنابراین، نگران نباشید که ضد آفتاب برای پوست چرب مضر است؛ در واقع، عدم استفاده از آن می‌تواند به دلیل آسیب‌های ناشی از آفتاب، مشکلات پوستی شما را تشدید کند. مبارزه با این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب بسیار مهم است.

استفاده از ضد آفتاب در خانه ضروری است؟

بسیاری از افراد تصور می‌کنند که در داخل خانه، از اشعه‌های مضر خورشید در امان هستند و نیازی به استفاده از ضد آفتاب ندارند. این یکی از رایج‌ترین باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب است. اشعه‌های UVA که عامل اصلی پیری پوست و ایجاد لک هستند، می‌توانند به راحتی از شیشه‌های پنجره عبور کنند و به پوست شما برسند. بنابراین، حتی اگر تمام روز را در خانه سپری کنید، پوست شما در معرض خطر آسیب‌های ناشی از اشعه UVA قرار دارد. این اشتباه در استفاده از ضد آفتاب می‌تواند پیامدهای طولانی‌مدتی برای سلامت پوست داشته باشد.

برای محافظت کامل از پوست، نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب شامل استفاده از آن حتی در داخل خانه است، به خصوص اگر نزدیک پنجره‌ها کار می‌کنید یا زمان زیادی را در اتاق‌هایی با نورگیر زیاد می‌گذرانید. استفاده از ضد آفتاب با طیف وسیع می‌تواند پوست شما را در برابر اشعه‌های UVA محافظت کند و از پیری زودرس، ایجاد لک و حتی افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست جلوگیری کند. برای مقابله با این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب، باید آگاهی خود را افزایش دهیم.

آیا ضد آفتاب فقط مخصوص تابستان است؟

یکی از متداول‌ترین باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب این است که استفاده از آن فقط به فصل تابستان محدود می‌شود. اما این اشتباه در استفاده از ضد آفتاب می‌تواند سلامت پوست شما را به خطر بیندازد.

1. اشعه‌های فرابنفش در تمام فصول: اشعه‌های UVA و UVB در تمام طول سال، حتی در پاییز و زمستان، وجود دارند.
2. عبور از ابرها: ابرها نمی‌توانند به طور کامل جلوی اشعه‌های UV را بگیرند. تا 80 درصد از این اشعه‌ها می‌توانند از ابرها عبور کرده و به پوست شما برسند.
3. انعکاس از سطوح: برف، آب و حتی شن و ماسه می‌توانند اشعه‌های UV را منعکس کنند و شدت آن‌ها را افزایش دهند.

نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب شامل استفاده روزانه و مداوم، فارغ از فصل و شرایط آب و هوایی است. این به معنای محافظت در برابر پیری زودرس، لک‌های پوستی و سرطان پوست است.

کرم‌پودر SPF دار می‌تواند جای ضد آفتاب را بگیرد؟

این یکی از رایج‌ترین باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب است که بسیاری از افراد به آن اعتقاد دارند. در حالی که بسیاری از کرم‌پودرها و محصولات آرایشی حاوی SPF هستند، میزان SPF موجود در آن‌ها معمولاً کافی نیست و همچنین میزان کرم‌پودری که برای پوشاندن صورت استفاده می‌شود، بسیار کمتر از میزان لازم برای محافظت کامل در برابر آفتاب است. این اشتباه در استفاده از ضد آفتاب می‌تواند منجر به عدم محافظت کافی و آسیب‌های پوستی در طولانی مدت شود.

برای محافظت کامل از پوست، نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب این است که از یک ضد آفتاب جداگانه و با SPF مناسب (حداقل SPF 30) استفاده کنید و سپس آرایش خود را روی آن انجام دهید. میزان ضد آفتابی که باید استفاده شود، تقریباً معادل یک قاشق چای‌خوری برای صورت و گردن است، که این مقدار معمولاً برای کرم‌پودر استفاده نمی‌شود. بنابراین، هرچند کرم‌پودرهای SPF دار می‌توانند یک لایه محافظتی جزئی ایجاد کنند، اما هرگز نمی‌توانند جایگزین یک ضد آفتاب کامل و مناسب شوند.

نیازی به تمدید ضد آفتاب در طول روز نیست؟

این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب که تنها یک بار استفاده از آن در روز کافی است، می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی به پوست شود. محافظت ضد آفتاب در طول روز به دلایل مختلفی از جمله تعریق، شنا، پاک شدن با حوله و حتی تماس با لباس و دست، کاهش می‌یابد. بنابراین، عدم تمدید ضد آفتاب یک اشتباه در استفاده از ضد آفتاب بسیار رایج است که بسیاری از افراد مرتکب می‌شوند.

نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب شامل تمدید آن هر 2 تا 3 ساعت یک بار، به خصوص پس از شنا یا تعریق شدید است. حتی اگر در محیط داخلی هستید، توصیه می‌شود که هر 4 تا 6 ساعت یک بار ضد آفتاب خود را تمدید کنید تا از محافظت مداوم اطمینان حاصل شود. این اقدام ساده می‌تواند تفاوت زیادی در پیشگیری از پیری زودرس، لک‌های پوستی و سایر آسیب‌های ناشی از آفتاب ایجاد کند. برای مقابله با این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب، باید به اهمیت تمدید آن آگاه باشیم.

SPF بالا بهتر از SPF پایین است؟

این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب که هرچه SPF بالاتر باشد، محافظت بهتری ارائه می‌دهد و نیازی به تمدید نیست، کاملاً صحیح نیست. SPF (Sun Protection Factor) نشان‌دهنده میزان محافظت ضد آفتاب در برابر اشعه UVB (عامل اصلی آفتاب‌سوختگی) است. به عنوان مثال، SPF 15 حدود 93% از اشعه UVB را فیلتر می‌کند، SPF 30 حدود 97% و SPF 50 حدود 98%. تفاوت در درصد محافظت بین SPF 30 و SPF 50 بسیار ناچیز است.

بنابراین، تمرکز صرف بر روی SPF بالا و فراموش کردن نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب، یک اشتباه در استفاده از ضد آفتاب است. مهم‌تر از SPF بالا، استفاده صحیح و کافی از ضد آفتاب و تمدید منظم آن است. حتی با استفاده از ضد آفتاب با SPF 50، همچنان نیاز به تمدید آن هر 2 تا 3 ساعت یک بار، به خصوص پس از تعریق یا شنا، وجود دارد. مهم است که در کنار SPF، به طیف وسیع (Broad-Spectrum) بودن ضد آفتاب نیز توجه کنید که نشان‌دهنده محافظت در برابر هر دو اشعه UVA و UVB است. این اطلاعات به مقابله با باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب کمک می‌کند.

آیا ضد آفتاب پوست را لک می‌کند؟

یکی از نگرانی‌های رایج و باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب این است که استفاده از آن می‌تواند باعث ایجاد لک روی پوست شود. در حقیقت، ضد آفتاب نه تنها باعث لک نمی‌شود، بلکه ابزاری حیاتی برای پیشگیری از ایجاد لک‌های ناشی از آفتاب (مانند ملاسما و لک‌های پیری) و همچنین تشدید لک‌های موجود است. این اشتباه در استفاده از ضد آفتاب ممکن است برخی افراد را از استفاده منظم از آن منصرف کند.

محافظت در برابر اشعه UV: اصلی‌ترین عامل ایجاد لک‌های پوستی، اشعه‌های فرابنفش خورشید هستند. ضد آفتاب با ایجاد یک سد محافظ، از نفوذ این اشعه‌ها به پوست و تحریک سلول‌های تولیدکننده ملانین (رنگدانه پوست) جلوگیری می‌کند.

انواع لک: لک‌هایی مانند ملاسما (لک‌های قهوه‌ای و بزرگ)، کک و مک، و لک‌های ناشی از پیری پوست، همگی با قرار گرفتن در معرض آفتاب تشدید می‌شوند.

نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب: انتخاب ضد آفتاب با طیف وسیع و SPF مناسب، و تمدید منظم آن، به شما کمک می‌کند تا از ایجاد لک‌های جدید جلوگیری کرده و لک‌های موجود را کنترل کنید. اگر پس از استفاده از ضد آفتاب متوجه لک شدید، ممکن است به دلیل عدم محافظت کافی، محصول نامناسب، یا واکنش به یکی از ترکیبات آن باشد، نه خود ضد آفتاب به عنوان عامل لک.

ضد آفتاب‌های رنگی بهتر هستند یا بی‌رنگ؟

انتخاب بین ضد آفتاب رنگی و بی‌رنگ بیشتر به سلیقه شخصی و نیازهای فردی شما بستگی دارد و هیچ‌یک لزوماً “بهتر” از دیگری نیستند. این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب که یکی بر دیگری برتری مطلق دارد، می‌تواند گمراه‌کننده باشد. ضد آفتاب‌های رنگی معمولاً حاوی رنگدانه‌هایی هستند که می‌توانند به پوشاندن لک‌ها، یکدست کردن رنگ پوست و حتی جایگزینی برای کرم‌پودر سبک عمل کنند، که این ویژگی برای برخی افراد مزیت محسوب می‌شود.

از طرف دیگر، ضد آفتاب‌های بی‌رنگ برای افرادی که نمی‌خواهند هیچ‌گونه رنگی روی پوستشان باقی بماند یا ترجیح می‌دهند از کرم‌پودر جداگانه استفاده کنند، مناسب‌تر هستند. نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب در هر دو نوع، اعمال کافی محصول و تمدید منظم آن است. مهم این است که ضد آفتاب انتخابی شما دارای طیف وسیع (Broad-Spectrum) باشد و SPF مناسب (حداقل SPF 30) داشته باشد تا محافظت کافی را در برابر هر دو اشعه UVA و UVB فراهم کند. انتخاب اشتباه محصول می‌تواند یک اشتباه در استفاده از ضد آفتاب باشد.

چه مقدار ضد آفتاب باید استفاده کنیم؟

یکی از رایج‌ترین اشتباه در استفاده از ضد آفتاب، عدم استفاده از مقدار کافی از آن است. بسیاری از افراد مقدار بسیار کمی از ضد آفتاب را استفاده می‌کنند که منجر به محافظت ناکافی در برابر اشعه‌های مضر خورشید می‌شود. این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب که کمی از آن کافی است، کاملاً غلط است. برای اطمینان از محافظت کامل و مؤثر، لازم است مقدار مناسبی از ضد آفتاب را به تمام نواحی در معرض آفتاب بمالید.

نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب به این صورت است که برای پوشش کامل صورت و گردن، باید از حدود یک قاشق چای‌خوری (تقریباً 2 میلی‌لیتر) ضد آفتاب استفاده کنید. برای کل بدن، این مقدار به حدود یک شات کامل (حدود 30 میلی‌لیتر) افزایش می‌یابد. اعمال کمتر از این مقدار، به طور قابل توجهی میزان SPF واقعی را که روی محصول نوشته شده، کاهش می‌دهد و پوست شما را آسیب‌پذیر می‌کند.

ضد آفتاب برای کودکان و نوزادان لازم است؟

یکی از مهم‌ترین موضوعات در مراقبت از پوست، به خصوص برای آسیب‌پذیرترین افراد، کودکان و نوزادان است. این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب که پوست کودکان نیازی به محافظت ندارد، می‌تواند بسیار خطرناک باشد. پوست نوزادان و کودکان بسیار حساس‌تر و نازک‌تر از پوست بزرگسالان است و در برابر اشعه‌های UV آسیب‌پذیرتر است. بنابراین، عدم استفاده از ضد آفتاب برای آن‌ها یک اشتباه در استفاده از ضد آفتاب جدی است.

نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب برای کودکان و نوزادان متفاوت است. برای نوزادان زیر 6 ماه، بهترین روش محافظت، دور نگه داشتن آن‌ها از نور مستقیم خورشید، استفاده از لباس‌های محافظ و کلاه‌های لبه‌دار است. برای نوزادان بالای 6 ماه و کودکان، استفاده از ضد آفتاب‌های فیزیکی (مینرال) که حاوی زینک اکساید و تیتانیوم دی‌اکساید هستند، توصیه می‌شود، زیرا این نوع ضد آفتاب‌ها کمتر باعث تحریک پوست می‌شوند. حتماً محصولاتی را انتخاب کنید که مخصوص کودکان فرموله شده‌اند و فاقد عطر و مواد شیمیایی حساسیت‌زا باشند. هرگز از این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب پیروی نکنید.

تفاوت ضد آفتاب فیزیکی و شیمیایی در چیست؟

شناخت تفاوت بین ضد آفتاب‌های فیزیکی و شیمیایی برای انتخاب بهترین گزینه برای پوست شما ضروری است. این باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب که همه آن‌ها یکسان عمل می‌کنند، صحیح نیست.

1.ضد آفتاب‌های فیزیکی (مینرال):

• این نوع ضد آفتاب‌ها حاوی مواد معدنی مانند زینک اکساید (Zinc Oxide) و تیتانیوم دی‌اکساید (Titanium Dioxide) هستند.
• عملکرد آن‌ها به این صورت است که یک سد فیزیکی روی پوست ایجاد می‌کنند و اشعه‌های UV را منعکس و پراکنده می‌کنند، درست مانند یک آینه.
• بلافاصله پس از استفاده شروع به کار می‌کنند و معمولاً برای پوست‌های حساس و کودکان مناسب‌ترند، زیرا کمتر باعث تحریک می‌شوند.
• ممکن است روی پوست اثر سفیدک باقی بگذارند، اگرچه فرمولاسیون‌های جدید این مشکل را تا حد زیادی برطرف کرده‌اند.

2.ضد آفتاب‌های شیمیایی:

• این ضد آفتاب‌ها حاوی ترکیبات شیمیایی آلی مانند اکسی‌بنزون (Oxybenzone)، آووبنزون (Avobenzone)، اکتینوکسات (Octinoxate) و اکتوکریلن (Octocrylene) هستند.
• آن‌ها با جذب اشعه‌های UV و تبدیل آن‌ها به گرما و سپس آزاد کردن این گرما از پوست، عمل می‌کنند.
• معمولاً بافتی سبک‌تر دارند و روی پوست اثری باقی نمی‌گذارند.
• برای فعال شدن نیاز به حدود 20-30 دقیقه زمان پس از اعمال دارند.

ممکن است برای برخی افراد با پوست‌های بسیار حساس، ایجاد تحریک کنند.
انتخاب بین این دو نوع به نوع پوست، ترجیحات شخصی و نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب بستگی دارد تا از یک اشتباه در استفاده از ضد آفتاب جلوگیری شود.

چه کسانی بیشتر به ضد آفتاب نیاز دارند؟

در حالی که نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب برای همه افراد در هر سنی و با هر رنگ پوستی ضروری است، برخی گروه‌ها نیاز بیشتری به محافظت در برابر آفتاب دارند. نادیده گرفتن این نیازها می‌تواند یک اشتباه در استفاده از ضد آفتاب جدی باشد.

• افراد با پوست روشن و حساس:

این افراد به دلیل کمبود ملانین، بیشتر در معرض آفتاب‌سوختگی و آسیب‌های ناشی از آفتاب هستند.

• افراد دارای سابقه خانوادگی سرطان پوست:

سابقه ژنتیکی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.

• افرادی که سابقه آفتاب‌سوختگی‌های شدید دارند:

هر سابقه آفتاب‌سوختگی، به خصوص در دوران کودکی، خطر ابتلا به ملانوما را افزایش می‌دهد.

• کسانی که زمان زیادی را در فضای باز می‌گذرانند:

ورزشکاران، باغبان‌ها، کارگران ساختمانی و هر کسی که شغل یا سرگرمی‌اش او را در معرض آفتاب طولانی‌مدت قرار می‌دهد.

• افرادی که در مناطق آفتابی و نزدیک خط استوا زندگی می‌کنند:

شدت اشعه UV در این مناطق بیشتر است.

• کودکان و نوزادان:

پوست آن‌ها بسیار حساس‌تر و آسیب‌پذیرتر است.

• افرادی که داروهای خاص مصرف می‌کنند:

برخی داروها (مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، رتینوئیدها و برخی داروهای ضد افسردگی) می‌توانند حساسیت پوست به آفتاب را افزایش دهند.

• افراد با بیماری‌های پوستی خاص:

مانند لوپوس یا روزاسه، که نور خورشید می‌تواند علائم آن‌ها را تشدید کند.

 نتیجه‌گیری

با کنار گذاشتن باورهای اشتباه درباره ضد آفتاب، می‌توانیم انتخابی هوشمندانه‌تر برای مراقبت از پوست‌مان داشته باشیم. ضد آفتاب تنها یک محصول آرایشی نیست، بلکه یک محافظ جدی در برابر پیری زودرس، لک‌های پوستی و حتی سرطان پوست است. استفاده روزانه و صحیح از آن، مهم‌ترین قدم در روتین مراقبتی پوست محسوب می‌شود. با آگاهی از اشتباهات رایج، دیگر فریب تبلیغات یا توصیه‌های نادرست را نخواهیم خورد. حالا وقت آن است که ضد آفتاب را جدی بگیریم و از پوست‌مان به‌درستی محافظت کنیم. انتخاب درست، پوست سالم!

 سوال متداول

1. آیا در روزهای ابری هم باید از ضد آفتاب استفاده کنیم؟

بله، چون اشعه UVA حتی از ابر هم عبور می‌کند و به پوست آسیب می‌زند.

2. آیا کرم‌پودرهای دارای SPF می‌توانند جای ضد آفتاب را بگیرند؟

خیر، چون مقدار SPF موجود در کرم‌پودر کافی نیست و محافظت کامل ایجاد نمی‌کند.

3. هر چند ساعت یک‌بار باید ضد آفتاب را تمدید کرد؟

معمولاً هر ۲ تا ۳ ساعت یک‌بار باید ضد آفتاب تمدید شود، به‌ویژه در فضای باز.